อินทรีย์ ๕

 อินทรีย์ ๕

อินทรีย์ หรือ อินทรีย์ ๕ คือ ความสามารถหลักทางจิต ห้า ประการ

สัทธินทรีย์ คือ ความศรัทธา ในโพธิปักขิยธรรม

วิริยินทรีย์ คือ ความเพียร ในสัมมัปปธาน

สตินทรีย์ คือ ความระลึกได้ ในสติปัฏฐาน

สมาธินทรีย์ คือ ความตั้งมั่น ในญาณ

ปัญญินทรีย์ คือ ความเข้าใจ ในอริยสัจ

อินทรีย์ ๕ เป็นหลักธรรมที่คู่กับ พละ 

สัทธินทรีย์ เปรียบเสมือน การหาภาชนะดีๆมาใส่น้ำ

วิริยินทรีย์ เปรียบเสมือน การเติมน้ำสะอาดแทนน้ำสกปรกเสมอ

สตินทรีย์ เปรียบเสมือน การระวังไม่ให้สิ่งใดหล่นใส่ในน้ำ

สมาธินทรีย์ เปรียบเสมือน การถือภาชนะใส่น้ำไว้นิ่งๆและไม่ให้สิ่งใดมากระทบกระเทือนให้หวั่นไหว

ปัญญินทรีย์ เปรียบเสมือน การเห็นนำสิ่งสกปรกออกจากน้ำ

อินทรีย์ ๕ กับ อิทธิบาท ๔[แก้]

อินทรีย์๕เป็นธรรมที่ส่งเสริมธรรมอันเป็นฝักฝ่ายแห่งกุศลคืออิทธิบาท๔

สัทธินทรีย์ ส่งเสริม ฉันทะอิทธิบาท ความยินดีพอใจ วิริยินทรีย์ ส่งเสริม วิริยะอิทธิบาท ความเพียร แข็งใจปฏิบัติ สมาธินทรีย์ ส่งเสริม จิตตะอิทธิบาท ความตั้งใจ ปัญญินทรีย์ ส่งเสริม วิมังสาอิทธิบาท ความเอาใจฝักใฝ่สิ่งนั้น พิจารณาใคร่ครวญ อิทธิบาททั้ง ๔ ก็จะมาส่งเสริม สตินทรีย์